2024 Nobel Fizik Ödülü, yapay sinir ağları ve makine öğrenimi alanındaki önemli çalışmalarından dolayı ABD’li bilim insanı John Hopfield ile İngiliz asıllı Kanada vatandaşı Geoffrey Hinton’a verildi.
Ödül, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından düzenlenen basın toplantısında açıklandı.
Hopfield ve Hinton, yapay sinir ağlarının (ANN) ve makine öğreniminin temelini oluşturan yöntemleri geliştirerek bu ödüle layık görüldü. Akademi, iki bilim insanının "yapay sinir ağları ile makine öğrenimini sağlayan temel keşif ve icatlar" gerçekleştirdiklerini belirtti.
John Hopfield, verilerdeki görüntü, bilgi ve diğer örüntü türlerini depolayabilen ve yeniden yapılandırabilen ilişkisel bir bellek sistemi oluştururken; Geoffrey Hinton, verilerdeki özellikleri insan müdahalesi olmadan tespit edebilen ve bu sayede resimlerdeki belirli öğeleri tanımlayabilen bir yöntem icat etti.
2023 Nobel Fizik Ödülü, "maddedeki elektron dinamiklerinin incelenmesi için zamanın en küçük birimi, yani saniyenin bir kentilyonda biri olan attosaniye ışık darbeleri üreten deneysel yöntemler" keşfeden ABD'li fizikçi Pierre Agostini, Macar fizikçi Ferenc Krausz ve Fransız fizikçi Anne L'Huillier'e verilmişti.
JOHN HOPFİELD VE GEOFFREY HİNTON KİMDİR?
15 Temmuz 1933'te ABD'nin Illinois eyaletinde doğan John Hopfield, California Teknoloji Üniversitesinde (Caltech) 1986'da kurulan Hesaplama ve Sinir Sistemleri doktora programının kurucularından biri. Hopfield, 2022'de istatistiksel fizik alanında Boltzmann Madalyası ödülünü Deepak Dhar ile paylaştı.
Hopfield, Princeton Üniversitesinde Moleküler Biyoloji Profesörü ve Yaşam Bilimleri Profesörü olarak görev yapıyor.
Geoffrey Hinton 6 Aralık 1947'de İngiltere'nin başkenti Londra'da doğdu. İngiliz-Kanadalı bilgisayar bilimcisi yapay sinir ağları üzerine yaptığı çalışmalarla tanınırken, bilim camiasında "Yapay Zekanın Babası" unvanı ile anılıyor.
Hinton, 2018'de Yoshua Bengio ve Yann LeCun ile "Bilgisayarın Nobel Ödülü" olarak anılan Turing Ödülü'nü aldı.
2023'e kadar Google'da (Google Brain) çalışan Hinton, Mayıs 2023'te yapay zeka teknolojisinin riskleri hakkındaki endişelerini gerekçe göstererek Google'dan ayrıldığını kamuoyuna duyurdu.
Hinton, Toronto Üniversitesinde Bilgisayar Bilimleri profesörü olarak görev yapıyor.