Geçen ayın zam şampiyonu belli oldu

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mayıs ayında üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini ve girdi fiyatlarındaki aylık ve yıllık değişimleri değerlendirdi.

"KURU İNCİRDEKİ FİYAT FARKINI YÜZDE 284,6 İLE LİMON TAKİP ETTİ"
Mayıs ayında üretici ve market arasındaki en büyük fiyat farkının yüzde 293,9 ile kuru incirde olduğunu belirten Bayraktar, bu farkı yüzde 284,6 ile limon, yüzde 247,3 ile salatalık, yüzde 233,5 ile elma ve yüzde 213,2 ile kuru soğanın takip ettiğini söyledi. Kuru incir üreticide 115 lira iken markette 452,99 liraya, limon 7,5 liradan 28,84 liraya, salatalık 7,5 liradan 26,05 liraya, elma 10,70 liradan 35,69 liraya ve kuru soğan 6,25 liradan 19,58 liraya satıldı.

Bayraktar, Mayıs ayında fiyatı en fazla artan ürünün markette havuç, üreticide ise patlıcan olduğunu, fiyatı en fazla düşen ürünün ise hem markette hem de üreticide kuru soğan olduğunu belirtti.

"MAYIS’TA MARKETTE FİYATI EN FAZLA ARTAN ÜRÜN HAVUÇ OLDU"
35 ürünün 22’sinde fiyat artışı, 12’sinde fiyat azalışı ve 1 üründe ise fiyat değişimi olmadığını belirten Bayraktar, Mayıs ayında markette fiyatı en fazla artan ürünün yüzde 34,7 ile havuç olduğunu söyledi. Havuçtaki fiyat artışını yüzde 16,6 ile limon, yüzde 16,3 ile patlıcan, yüzde 15 ile yumurta ve yüzde 13 ile Antep fıstığı izledi. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 21,6 ile kuru soğan oldu. Bunu yüzde 15,5 ile tavuk eti, yüzde 12,7 ile sivri biber, yüzde 9,7 ile domates ve yüzde 9,2 ile yeşil soğan izledi.

"ÜRETİCİDE EN ÇOK FİYAT DÜŞÜŞÜ KURU SOĞANDA"
Üreticideki fiyatları da değerlendiren Bayraktar, Mayıs ayında 27 ürünün 3’ünde fiyat artışı olduğunu, 13 ürünün fiyatında düşüş görüldüğünü ve 11 üründe ise fiyat değişiminin olmadığını dile getirerek, “Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 34,2 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 31 ile salatalık, yüzde 23 ile elma, yüzde 22,2 ile kuru kayısı, yüzde 21 ile kabak ve yüzde 19,9 ile domates izledi. Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 41 buçuk ile patlıcanda görüldü. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 25 ile patates ve yüzde 19,1 ile yumurta izledi” ifadelerini kullandı.

Bayraktar, kuru soğanda erkenci çeşidin hasadının Nisan ayında başladığını ve bu yüzden fiyatının geçen yılın altına düşerek 6,25 liraya gerilediğini belirtti. Salatalık, kabak, domates ve yeşil soğandaki fiyat düşüşünün tarla üretimine geçilmesiyle arz artışından kaynaklandığını söyledi. Elma ve kuru kayısı fiyatlarının talepteki azalmadan dolayı düştüğünü belirtti. Patlıcanda fiyat artışının seradan tarlaya geçiş döneminde yaşanan arz düşüklüğünden kaynaklandığını, patates fiyatlarının ise aşırı yağışlar nedeniyle düşen arzdan dolayı arttığını söyledi. Yumurtada fiyat artışının arz ve talepteki değişimden kaynaklandığını ifade etti.

"MAZOT FİYATLARI YILLIK BAZDA YÜZDE 109 ORANINDA ARTTI"
Mayıs ayı aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişimlere de değinen Bayraktar, şöyle konuştu:

" Mayıs ayında Nisan ayına göre 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 0,1 oranında artarken ÜRE gübresi yüzde 5, DAP gübresi yüzde 1,1, amonyum sülfat gübresi yüzde 0,9 ve amonyum nitrat gübresi yüzde 0,7 oranında düştü. Geçen yılın Mayıs ayına göre, son bir yılda amonyum sülfat gübresi yüzde 56,4, ÜRE gübresi yüzde 35,6, amonyum nitrat gübresi yüzde 32,2, DAP gübresi yüzde 30,1 ve 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 29,4 oranında arttı. Mayıs ayında Nisan ayına göre besi yemi yüzde 1,7, süt yemi yüzde 1,5, son bir yılda besi yemi yüzde 43,8, süt yemi ise yüzde 45,9 oranında arttı. Elektrik fiyatları yıllık olarak yüzde 19,8 oranında artarken tarım ilacı fiyatları yüzde 66,6 oranında arttı. Mazot fiyatları aylık yüzde 1,7 oranında düşmesine rağmen yıllık bazda yüzde 109 oranında arttı ve yıllık bazda fiyatı en fazla artan tarımsal girdi oldu."

Bayraktar, hububat üretiminde yüzde 5,4 oranında azalma beklendiğini ifade ederek, "Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 1. tahmin verilerine göre, bitkisel üretimin geçen yıla göre yüzde 0,8 oranında artarak bu yıl 138 milyon tona yükselmesi bekleniyor. Veriler, hububatta toplam üretimin geçen yıla göre yüzde 5,4 oranında azalacağını gösteriyor" dedi.