Araştırma, ABD’deki Million Veteran Program ve İngiltere Biobank veritabanlarındaki toplam 559 binden fazla katılımcının sağlık kayıtlarını inceledi. Katılımcılar 56–72 yaş arasında olup 4 ila 12 yıl boyunca takip edildi. Bu süreçte 14 binden fazla kişiye bunama teşhisi konuldu.
Gözlemsel analizlerde, haftada 40 içki ve üzeri tüketenlerle alkol bağımlılarında riskin yüzde 41 ila 51 oranında arttığı görüldü. Ancak genetik yöntemlerle yapılan analizlerde “U şeklinde koruyucu etki” bulunmadı; aksine, içilen her ekstra içkiyle riskin doğrusal olarak yükseldiği belirlendi.
Mendelian randomizasyon adı verilen genetik yöntemle yapılan incelemede, alkol tüketimine yatkınlık gösteren genetik varyantların bunama riskini artırdığı saptandı. Haftalık sadece 1–3 ek içki bile riski yüzde 15 yükseltirken, alkol bağımlılığına genetik yatkınlığın iki katına çıkması yüzde 16 daha yüksek riskle ilişkili bulundu.
Önceki çalışmalar neden yanıltıcıydı?
Bilim insanları, daha önceki bazı araştırmalarda alkolün koruyucu görünmesinin, aslında demansın erken döneminde kişilerin alkol tüketimini azaltmasından kaynaklandığını belirtti. Yani, düşük alkol tüketiminin faydalı görünmesi ters nedensellikle açıklanıyor.
Araştırmacılar, bulguların düşük seviyeli alkolün dahi “güvenli” olmadığına işaret ettiğini ve alkol tüketimini azaltmanın demansın önlenmesinde önemli bir strateji olabileceğini vurguladı.
Sonuç olarak, yeni çalışma “ılımlı içkinin beyin için faydalı olduğu” görüşünü çürüterek, her tür alkolün demans riskini artırdığını güçlü biçimde ortaya koyuyor.
GÜNCEL
Sayfa başına git
