Trepanasyon, kelime anlamıyla "delmek" anlamına gelen Antik Yunanca kökenli bir kelimedir ve dünya genelinde farklı kültürlerde binlerce yıl boyunca uygulanan bir beyin cerrahisi yöntemidir. Keltler arasında genellikle kazıma yöntemi yaygınken, yalnızca bazı yerleşimlerde delme işlemiyle yapılan operasyonlara rastlanmıştır.
Devlete bağlı Varşova Devlet Arkeoloji Müzesi’nden arkeolog Bart?omiej Kaczy?ski, bulunan bu aletin üretim tekniği ve işçiliğinin Kelt metalurjisini yansıttığını ve muhtemelen bir insan kafatası üzerinde trepanasyon yapmak için tasarlandığını belirtti.
ANTİK NEŞTERE BENZİYOR
?ysa Góra’daki bu keşif, Avrupa'nın şimdiye dek bilinen en kuzeydoğudaki Kelt yerleşimini işaret etmesi açısından da oldukça önemli. Kaczy?ski, şimdiye kadar bölgede trepanasyona maruz kalmış bir iskelete rastlanmadığını belirtse de, mezarlarda bulunan bazı bireysel cerrahi aletlerin bu tür operasyonların yalnızca tıbbi değil, aynı zamanda ritüel amaçlı da yapıldığını düşündürdüğünü ifade ediyor.
Kazılarda, bu yıl ayrıca bir bronz kask, Kelt broşları, bir mızrak ucu, bir demir balta ve binicilikle ilgili çok sayıda metal obje bulundu. Ancak Kaczy?ski’ye göre, trepanasyon aleti tüm bu bulgular arasında en nadir olanı. Aletin ucu bir bıçak şeklinde başlayıp sivri bir uca dönüşüyor ve orijinalinde ahşap bir sapla birlikte kullanıldığı tahmin ediliyor. Bu özellikleriyle antik bir neştere oldukça benziyor.
Kaczy?ski, bu cerrahi neşterin varlığının, bölgeye yerleşen Keltler arasında hem tıbbi ya da ritüel bilgiye sahip uzman bireylerin hem de bu tarz karmaşık aletleri üretebilen bir demircinin bulunduğunu gösterdiğini belirtti. Bölgede ayrıca tunç ve demir metalurjisine dair izler, ithal ürünler, parçalanmış bronz ve kehribar objeler de bulundu. Bu da ?ysa Góra’nın Keltler döneminde önemli bir ticaret merkezi haline geldiğini gösteriyor.
Kehribar, o dönem Akdeniz dünyasında oldukça değerliydi ve arkeologlara göre Keltler, ?ysa Góra’yı kehribar ticaret yolu üzerindeki konumunu korumak amacıyla tahkim etmiş olabilir. Bu da yerleşimin sadece askeri değil, aynı zamanda ekonomik ve kültürel bir merkez olduğunu gösteriyor.
GÜNCEL
Sayfa başına git
